Camille Pissarro urodził się 10 lipca 1830 roku w Charlotte-Amalie, porcie na wyspie Saint-Thomas (W tamtych czasach duńskie Antyle). Był trzecim synem Abrahama Gabriela Pissarra i Rachel Mazano-Pomie. Jego ojciec pochodził z Bordeaux. Na wyspę sprowadził się w 1824 roku gdzie założył dość dobrze prosperujący sklep z pieczywem.

Camille Pissarro

Gdy Pissarro miał dwanaście lat został wysłany do szkoły do Francji. Przez pięć lat mieszkał w Passy niedaleko Paryża. Wolny czas często spędzał w Luwrze. Choć już od wczesnych lat przejawiał zainteresowanie rysunkiem, dzięki obcowaniu ze sztuką ugruntował swoje zamiłowanie. Gdy wrócił do domu pomagał w pracy w rodzinnym sklepie, ale przy każdej okazji zapełniał szkicami zeszyty. Rysował sceny z życia portu, krajobrazy, egzotyczne rośliny. W towarzystwie malarza duńskiego Friza Melbey’a, które poznał w tamtym czasie namalował swoje pierwsze obrazy. Właśnie z nim w kilka miesięcy później uciekł do Caracas.

Wyjazd do Paryża

Po powrocie z Wenezueli przekonał ojca, choć musiał się trochę natrudzić, że handel nie jest jego powołaniem. I tak w 1855 roku wyjechał do Paryża studiować malarstwo. Do stolicy przybył akurat w czasie organizowanej właśnie Wystawy światowej. Zwiedzając ją miał możliwość zapoznania się z twórczością wcześniejszego pokolenia: Corota, Milleta, Daubigny’ego, Delacroix, Ingresa a także Courbeta, którego obrazy zaprezentowane są w „Pawilonie realizmu”. Nie znał wcześniej tych artystów i prawdopodobnie z tego powodu potrzebować będzie prawie dziesięć lat aby zgłębić tajniki ich malarstwa. Z przyczyny tego „opóźnienia” wydaje się być również rówieśnikiem Moneta i Renoira, którzy byli od niego o dziesięć lat młodsi.

Po przyjeździe do Paryża Pissarro uczęszczał do kilku szkół i pracowni. Nie interesowało go jednak zbytnio nauczanie akademickie, od początku czuł zamiłowanie do malarstwa pejzażowego. Dlatego też zainteresował się malarzami tak zwanej szkoły Barbizon oraz twórczością Cortota, w którym widzi swojego mistrza. Ceni sobie jego wskazówki oraz proste i nie kłamane podejście do przyrody.

Spotkanie z impresjonistami

Przełomowy moment w jego życiu to ten, w którym w Academie Suisse spotyka przyszłych impresjonistów: najpierw Moneta, potem Cezanne’a, Renoira i Sisleya. W 1859 roku jego pierwsze prace dostały się na Salon. W tym czasie zaprzyjaźnił się również z malarzem-amatorem Ludovicem Piette, który do końca życia pozostał jego oddanym przyjacielem i wielokrotnie udzielał mu wsparcia.

W 1860 roku poznał Julię Vellay. Między 1863 a 1884 urodzi im się siedmioro dzieci.

Mieszkał najpierw w La Varenne Saint-Hilare na południowym wschodzie Paryża. Następnie w Pontoise, 30 km na północny zachód od stolicy. Malował głównie w plenerze i regularnie wystawiał swoje prace w ramach oficjalnych Salonów. Począwszy od 1865 roku Pissarro starał się uwolnić od wpływów Cortota, zbliżył się do Courbeta i Daubigny. Rozwijał swój warsztat malarski choć nie szło to w parze ze sprzedażą obrazów.

Podczas wojny francusko-pruskiej (1870-1871) Pissarro wraz z rodziną wyjechał do Londynu. Tam spotkał Moneta, z którym zwiedzał muzea i zachwycał się malarstwem angielskich pejzażystów – zwłaszcza Constablem (1776-1837) i Turnerem (1775-1851). Również w Londynie Pissarro poznał marszanda Durand-Ruela, który później często wspierał impresjonistów.

Będąc pod wpływem Georgesa Seurata Pissarro zaczął eksperymentować z jego techniką malarską dywizjonizmem (pointylizm). Na ósmej, ostatniej wystawie impresjonistów w 1886 roku prezentuje swoje płótna w oddzielnej Sali wraz z neoimpresjonistami Seuratem i Signac. Obrazy wzbudziły jednak zdziwienie i sarkazm publiczności. Również marszand Duran-Ruel nie był przychylny temu kierunkowi i odmówił zakupu płócien. Pod koniec lat 80-tych Pissarro zerwał z dywizjonizmem, choć ta przygoda była dla niego cenna, nauczyła go swobody w doborze tematów jak i stylu.

„I znów jestem bez grosza” – to jedno z najczęściej powracających zwrotów w listach Pissarra. Malarstwo było praktycznie jedynym źródłem utrzymania, a przez większość życia przynosiło skromne dochody, co stawiało w trudnej sytuacji jego liczną rodzinę. Żona artysty tak pisała w liście do syna Luciena: ”Twój biedny ojciec nie jest niczemu winny. Nie zdaje sobie sprawy z materialnych trudności życia codziennego.”

„Powiecie, że podglądał wszystkich. Dlaczego nie? Wszyscy go podglądali, ale się tego wypierają. Był jednym z moich mistrzów i ja się tego nie wypieram” Gauguin.

Jedną z najbardziej znaczących przyjaźni Pissarra była ta z Cezannem. Ich zażyłość trwała z kilkoma przerwami ponad 15 lat. Od 1865 roku do końca lat osiemdziesiątych. „Cezanne poddał się moim wpływom, a ja jego – pisał Pissarro – Interesujące jest podobieństwo jego pejzaży z Auvers i Pontoise do moich. Oczywiście zawsze byliśmy razem! Ale jest pewne, że każdy z nas zachował najważniejszą rzecz: własną wrażliwość”.

Choroba i ostatnie lata

Od 1889 roku zaczyna cierpieć z powodu chronicznego zapalenia oka, co uniemożliwiało mu prace w plenerze. W trosce o wzrok w ogrodzie swojego ostatniego domu w Normandii w Ergny-sur-Epte wzniósł pracownie, dzięki czemu mógł pracować patrząc na świat przez okna atelier. Podróżował regularnie do Rouen, Dieppe i Paryża. Malował widoki z okien hoteli i z okien mieszkań, wówczas właśnie powstała znana seria obrazów z życia miejskiego końca XIX wieku.

W ostatnich latach życia przyszło nareszcie zasłużone uznanie. Pissarro uczestniczył w wystawach w Europie i w USA. Dzięki spadkowi po Caillebotte, który ofiarował państwo francuskiemu znaczną kolekcje swoich obrazów, wiele prac Pissarra zostało wystawionych w Muzeum Luxemburskim jeszcze za jego życia. Jego obrazy zaczynają osiągnąć wysokie ceny.

Ostatnie swoje lato, 1903 roku spędził w Hawrze malując serię obrazów. 3 listopada zmarł w Paryżu na posocznicę. Został pochowany na cmentarzu Père-Lachaise.

Źródło: Wielcy malarze, ich życie, inspiracje i dzieło, Camille Pissarro, Eaglemoss Polska sp. z o.o., 2002